Opdrachtgever: Gemeente Den Haag
Den Haag kent talloze algemene voorzieningen die voor iedereen toegankelijk zijn. Het aanbod varieert van vrijwillige taxicentrales en handwerkclubjes, tot praatgroepen voor jonge gezinnen. Aan ons de vraag een manier te verzinnen waarop we deze voorzieningen op een innovatieve manier zichtbaar kunnen maken voor de inwoners van Den Haag.
Door de doelgroep op een andere manier te benaderen, wil de gemeente meer mensen begeleiden naar passende ondersteuning. IJsfontein heeft hiervoor de website ‘Zoek het uit!’ ontworpen. Een website waar nieuwsgierigheid geprikkeld wordt en mensen direct – zonder inloggen of voorkeuren aangeven – aan de slag kunnen.
Brede doelgroep
Het doel van de algemene voorzieningen is Hagenaars helpen om zo lang mogelijk vitaal en zelfstandig te blijven wonen. De doelgroep is heel breed. Denk aan jonge gezinnen met financiële problemen, eenzame ouderen, maar ook mensen met een fysieke of verstandelijke beperking. Voor allemaal geldt dat de dreiging bestaat dat zij hun zelfstandigheid verliezen.
Evidence based design
Om de doelgroep goed te leren kennen, hebben we voor dit project veel veldwerk in Den Haag gedaan. Zo deden we onder andere mee met fitness voor ouderen en schoven we aan bij verschillende koffietafels. Tijdens het meedoen observeerden we en spraken we met allerlei mensen uit de doelgroep. Door maatschappelijk werkers, vrijwilligers en coaches te interviewen kregen we verdiepende informatie. Tot slot vergeleken we dit met data verkregen uit grootschalige telefonische interviews.
Door dit onderzoek kregen we zicht op de context factoren die de belevingswereld van de doelgroep vormen. Deze context factoren zijn geclusterd en vertaald in ontwerpinzichten waar we gedurende de rest van het traject onze ontwerpen aan getoetst hebben.
Wat waren dan die Ontwerpinzichten?
Het is makkelijk te bedenken wat anderen nodig hebben
Mensen kunnen makkelijker bedenken wat anderen nodig hebben, dan wat ze zelf nodig hebben.
Analoge media worden gewaardeerd
Niets kan tippen aan de gebruiksvriendelijkheid van een krant. Voor een groot deel van de doelgroep zijn papieren (lokale) kranten dan ook de belangrijkste informatiebron. Advertenties worden nog graag uitgeknipt en bewaard.
Het internet luistert niet
“Ik zou wel iets willen doen, maar ik weet niet precies wat”. Dat is het antwoord dat maatschappelijk werkers dagelijks krijgen. Een zoekbalk helpt niet bij het beantwoorden van die behoefte.
Trots op zelfstandigheid
Uit de motivatie theorie van Pink blijkt dat autonomie, het zelf kunnen maken van beslissingen, cruciaal is om in actie te komen (Pink 2011). Zelfstandig dingen ondernemen is zowel voor ouderen als bijvoorbeeld mensen met een handicap een cruciaal voor hun gevoel van eigenwaarde.
Er zijn veel leuke dingen
De nadruk ligt hierbij op veel en leuk. Er worden meer dan 1000 activiteiten georganiseerd in Den Haag. Er zijn dus heel veel dingen waar mensen gebruik van kunnen maken. Leuk gaat over de tone of voice. Folders en websites die gaan over langer thuis wonen benadrukken het negatieve: ‘Het wordt minder veilig’, ‘Je wordt minder vitaal.’ Geïnterviewde gaven aan dat ze niet per se ervaren dat alles minder wordt én dat de negatieve toon totaal niet activerend werkt.
Iteratief evidence based design
Op basis van de inzichten hebben we papieren prototypes ontwikkeld die we aan professionals en mensen uit de doelgroep hebben voorgelegd. Tijdens deze prototype sessies kwamen we er achter welke informatie mensen nodig hadden, hoe we konden zorgen dat ze bleven klikken en hoe de website gebruiksvriendelijk kon zijn voor zowel digital natives als niet-natives.
“Wat zou het fantastisch zijn als deze activiteiten echt zouden bestaan!”
Na elke prototype test zijn de concepten aangepast.
Het resultaat: een kaartjesmachine
Op de website worden drie kaarten met activiteiten getoond. Als je op de gele knop drukt verschijnen er 3 nieuwe en als je op een kaart klikt krijg je meer informatie. Vervolgens kan de kaart in een postbus worden bewaard en aan het eind van de sessie worden uitgeprint of gemaild. Er wordt niets opgeslagen op de website.
Aangezien mensen het makkelijker vinden te bedenken wat anderen nodig hebben, is er niet alleen een postbus voor jezelf, maar ook voor een ander. Mensen blijven daardoor langer op de website. Mensen kunnen niet zoeken in een zoek balk, maar wel aangeven welke categorieën ze interessant vinden en in welke wijken ze activiteiten willen vinden.
Praatplaat
Hoewel de primaire doelgroep van de website de inwoners van Den Haag zijn, bleek tijdens het project dat veel maatschappelijk werkers en vrijwilligers behoefte hebben aan tools om gesprekken te starten.
“Deze dame komt al een jaar lang hier langs, maar nu kom ik er voor het eerst achter waar ze echt behoefte aan heeft”
Doordat de website ‘random’ kaarten toont, werkt het als een soort digitale praatplaat. Die vraag ‘ik zou wel iets willen, maar ik weet niet wat’ is op die manier veel makkelijker te beantwoorden.
Ook samen met ons onderzoekend ontwerpen?
IJsfontein heeft ruime ervaring met educatie, spelend leren en trajecten voor gedragsverandering. Wij werken op basis van evidence based design. Dat betekent dat we tijdens het ontwerpen op verschillende manieren onderzoek doen en op basis daarvan doorontwikkelen. Zeker bij grote complexe doelgroepen leidt tot to goede tools die écht werken.
Neem contact met ons op voor meer informatie: info@ijsfontein.nl of 020 33 00 111.
