23 juli 2013

‘Games inspire hard work, the setting of ambitious goals, learning from and even enjoying failure, and coming together with others for a common goal.‘

Jane McGonigal, schrijfster van Reality is Broken

Gaming is verrijkend en leerzaam. Daar komen we steeds meer achter. Terwijl de gamification van de maatschappij een grote vlucht neemt wordt gamen in de klas nog relatief weinig toegepast.  Hoe kunnen we het leerplezier en de schoolprestaties van jongeren verbeteren als we gebruik maken van gaming-principes?

Gaming: vanuit techniek of vanuit inhoud?

Lang leefde de gedachte dat als je iets in een game stopt, het vanzelf leuk en relevant wordt. Want een game is immers leuk! Vaak leidt dit echter tot werkboeken waar als beloning zo nu en dan een spelletje is toegevoegd. Van werkelijk spelend, of interactief leren is geen sprake. Een game die los staat van de leerdoelen heeft geen werkelijke waarde (en kan zelfs behoorlijk afleiden). Een goed toegankelijk boek of website is dan voor leerlingen veel beter bruikbaar en relevant.

Just in time

Traditioneel onderwijs is in de perceptie van de leerling zelden relevant: alles wat ze leren is ‘just in case’ en gaat over de toekomst. Ze leren om het leren, niet omdat ze er wat aan hebben.

Games zijn aantrekkelijk omdat alles wat een speler leert ook meteen gebruikt kan worden. Alles is ‘just in time’, en dat past bij jongeren. Ze weten precies wat ze leren en waarom. Bovendien zijn de doelen in een game altijd heel concreet en spreken ze tot de verbeelding. Denk aan het redden van een prinses, het winnen van een race of het bouwen van een stad. Dit staat in schril contrast met de abstracte doelen op school in de vorm van cijfers en rapporten.

Fouten maken

‘Tell me and I will forget, show me and I may remember, involve me and I will understand.‘
– Confucius

Een game is een vereenvoudigde versie van de werkelijkheid waarin spelers dingen uit kunnen proberen en fouten mogen maken. Juist door fouten te maken en uit te proberen wat er gebeurt als… krijgen spelers een heel compleet begrip van de wereld waar ze in spelen. Daarnaast krijgen ze altijd uitdagingen op maat aangeboden (levels). Gaat het niet goed, dan kan een stuk net zo vaak overnieuw gespeeld worden totdat het doel gehaald is. Als het doel gehaald is, heeft een leerling het begrepen. Zo zijn (goede) serious games opgebouwd.

Onmiddellijk feedback

Traditioneel onderwijs kent een vast stramien. Leerlingen gaan eerst heel veel leren en oefenen (zonder veel feedback op hun resultaat), doen een toets, en als die niet goed is moeten ze meer oefenen. Het duurt lang voor ze feedback krijgen op hun progressie en tussentijds kan er niets worden bijgesteld aan het individuele niveau. De cijfers die toegekend worden, gaan over het resultaat van een leerling in relatie tot de rest van de klas, en tot het maximale aantal punten. Het cijfer zegt maar weinig over individuele prestaties, in tegenstelling tot een speler zijn voortgang in een game.

Hoe werkt een game?

In goede games ben je zelf de baas over je proces. Door kleine oplossingen die je probeert en kleine fouten die je maakt word je steeds beter. In een game heb je korte feedback loops.

Je probeert iets uit, het mislukt, je leert waarom en probeert het nog een keer. Het lukt. En zo verder. Steeds weer wordt het niveau aangepast aan het niveau van de speler. De speler ervaart progressie en heeft een eigen ontwikkelpad. De doelen zijn altijd concreet en bereikbaar. En dat zorgt ervoor dat spelers gemotiveerd zijn kennis op te doen of beter te overdenken. Ze hebben dat nodig om die volgende (kleine) stap te maken. Dit is een natuurlijk leerproces: steeds als het bijna te moeilijk wordt behaal je (met of zonder hint of hulp) net een volgend doel. En zodra je op dat niveau bedreven bent en de verveling dreigt toe te slaan, komt er een volgende uitdaging.

Zo blijft de speler betrokken en is de ervaring persoonlijk, waardevol en leuk.

5 game principes toepasbaar in het onderwijs

Moeten ze vanaf nu altijd alleen maar gamen in de klas? Nee, zeker niet, maar het zou interessant zijn om te kijken hoe het onderwijs zou kunnen aansluiten bij een meer natuurlijke manier van leren, die juist goed bij jongeren past. Een paar voorbeelden van gameprincipes die direct toepasbaar zijn:

• werk met kleine (concrete) doelen
• zorg voor een persoonlijk proces dat de leerling begrijpt en waar hij de baas over is
• laat de leerling zijn eigen progressie laten zien
• maak dat wat er geleerd wordt meteen relevant
• en vooral: duidelijk maken dat fouten maken goed is

Inspiratie?

In New York is een school opgericht, Quest to learn die gebruik maakt van game principes. Kijk op de website voor meer informatie.  Of bekijk eens deze tedtalk van Paul Anderson waarin hij uitlegt hoe hij gamen in de klas toepast. Een paar voorbeelden van projecten voor het onderwijs: Tafelmonsters, Kees Komma, de Brokkenfabriek

Deze blog is gebaseerd op een artikel van IJsfontein eerder verschenen op onder andere Young marketing.